Bodems met hogere productiviteit én productkwaliteit

Op 11 maart 2014 organiseerde het NVLV weer een themadag, in de Hoeksteen te Swifterbant.
Een vooruitblik op de lezingen in Swifterbant staat nog hieronder. Een uitgebreid verslag vindt u hier rechts, van de hand van Maria Groot. Bedankt, Maria!
Onderaan de pagina staat nog het programma

Bij de foto: Het wijn proeven tijdens de themadag viel kennelijk in goede aarde!

Lezing 1 door Dave Rensman, microbioloog

Gezonde landbouw door een beter begrip van de bodem

De grootschalige industriële landbouw loopt tegen zijn grenzen aan. Je ziet dat de oogsten steeds meer tegenvallen en dat de producten die geproduceerd worden kwalitatief steeds minder worden. Door het inzetten van onvoldoende onderzochte genetisch gemodificeerde organismen is er in feite sprake van een experiment met de gezondheid van planten, dieren en mensen met een ongewisse uitkomst. Daartegenover zien we bij natuurlijke landbouw zowel een hogere productiviteit alsook een veel hogere kwaliteit van de producten. De te bespreken ontdekkingen en ontwikkelingen kunnen vergaande positieve gevolgen voor de gezondheid en de kwaliteit van leven van planten, dieren en mensen hebben. De bodem speelt daarbij een hoofdrol.

We gaan op een aantal verschillende manieren naar de bodem kijken. Enerzijds via zijn chemisch-fysische eigenschappen, anderzijds via de levensgemeenschap van ontelbare (micro)organismen die hij herbergt. Voor een beter begrip kunnen we kijken naar opvallende overeenkomsten tussen processen die zowel in de bodem als in plant, dier en mens plaatsvinden.

Bodemorganismen zijn echter ook energetische wezens en onderdeel van een groot elektrisch systeem. Door mensen, dieren of planten hiervan los te koppelen krijgen ziekten de kans om zich te manifesteren.

Niet in de 'hotte' genetica of nanotechnologie, maar in de exacte water-wetenschap zijn de laatste jaren in stilte de meest fundamentele en verstrekkende wetenschappelijke ontdekkingen gedaan. We begrijpen nu beter waarom water (een essentieel onderdeel van de bodem) zich ogenschijnlijk niet aan een aantal natuurwetten houdt en anders reageert dan alle andere stoffen. Het begrijpen van de fysiologische rol van water in organismen en in de bodem geeft ons inzichten waardoor we de natuur diepgaand kunnen gaan begrijpen en de mechanismen zoals de natuur die hanteert kunnen gaan kopiëren.

Lezing 2 door Jan Oude Voshaar, Wijngaard Wageningse Berg / Triple E

Bodemvruchtbaarheid in de wijnbouw in Nederland

Sinds 15 jaar is wijnbouw in heel Nederland mogelijk geworden door de vroegrijpe druivenrassen Regent, Johanniter en nog nieuwere rassen als Cabernet Cantor en Souvignier Gris. Deze zijn veel minder gevoelig voor meeldauw dan de klassieke rassen die in het buitenland gebruikt worden. Omdat de nieuwe rassen in het buitenland nog nauwelijks gebruikt worden (zelfs de buitenlandse biowijnen ondergaan in de wijngaard veel koperbespuitingen) is de Nederlandse wijnbouw innovatief. Verder levert ze streekproducten met nieuwe, verrassende smaken.

De nieuwe druivenrassen stellen dezelfde eisen aan de bodem als de klassieke buitenlandse rassen, nl. een luchtige bodem met voldoende organische stof en een rijk bodemleven. Op vruchtbare bodems gebruikt men andere onderstammen dan op zandbodems. Probleem is dat de mens de afgelopen 60 jaar steeds hogere eisen ging stellen aan de druivenplant. Door verhoging van de bemesting is de opbrengst verdrievoudigd naar ruim 10.000 l/ha. Dat levert goedkope maar dunne, waterige wijnen op (deze vormen 90% van de wereldmarkt). Voor een goede wijn met smaak en afdronk moet de opbrengst worden gereduceerd tot 4000 l/ha en voor rode wijn nog wat minder.

Het stikstofgebruik is dan maar 50 kg/ha/jaar. Hogere giften maken de planten veel gevoeliger voor schimmelziekten. Ondergroei met klavers en diverse andere bloemen zorgt voor voldoende stikstof, een permanente aanvoer van organische stof, een rijk bodemleven en zorgt tevens voor de bestrijding van schadelijke insecten (via het aantrekken van hun natuurlijke vijanden). Omdat de druif een houtig gewas is, blijken ook mycorrhiza’s belangrijk. Door overbemesting zijn deze in de meeste Nederlandse bodems verdwenen, maar ze kunnen bij de aanplant van de wijngaard opnieuw geïntroduceerd worden.

Tijd	Wie	Onderwerp	Opmerking
9.30	Allen	Registratie (€45,-) ledenreductie €10,-	Koffie/thee/koek
10.00	Dagvoorz. Theo Mulder	Welkom
10.05	Dave Rensman, microbioloog	Gezonde landbouw door beter begrip van de bodem
11.00		Pauze	Koffie/thee
11.10		Vervolg lezing Dave Rensman, incl. discussie
12.00	Jan Oude Voshaar, wijngaardenier	Wijnproeverij met wijnen van de Wijngaard Wageningse Berg
12.30		Warme Hollandse stamppot	Lunch
13.30	Jan Oude Voshaar, Wijngaard Wageningse Berg / Triple E	Bodemvruchtbaarheid in de wijnbouw in Nederland
14.30	allen	Discussie en vragen	Drankje
15.00	Dagvoorz. Theo Mulder	Afsluiting