Themadag Glyfosaat

Succesvolle themadag over de gevaren van glyfosaat 2 juni 2015 in Midwoud (NH)

Glyfosaat heeft als chemische verbinding al tal van curieuze toepassingen gevonden (leidingen ontkalken!) voordat het uiteindelijk als herbicide (onkruidbestrijdingsmiddel) werd geregistreerd. De uitwerking van het middel is veel giftiger dan algemeen wordt aangenomen, omdat het altijd in een cocktail met andere stoffen wordt gebruikt (zoals bv. in Roundup). Daarover worden door de fabrikanten zelden mededelingen gedaan. Glyfosaat heeft zowel een chemische als een biologische werking:

• het is een chelator (het kapselt bepaalde elementen in die belangrijk zijn als co-factor bij de vorming van enzymen en vitaminen) en
• het werkt als een bacteriostaat, dwz. het blokkeert de groei van bacteriën, met name de aerobe (zuurstofminnende) Lactobacillus, Bifidus en Enterococcus die ook in onze darmflora ruimschoots (zouden moeten) voorkomen

De combinatie van beide werkingen heeft dus grote consequenties, niet alleen voor het bodemleven als geheel, maar ook voor onze darmflora. In het verlengde daarvan zien we grote gevolgen voor de voedingswaarde van de gewassen die op zo'n deficiënte bodem worden geteeld en de humane en dierlijke gezondheid die sterk afhangen van een evenwichtig samengestelde darmflora. Over de gezondheidsaspecten is al heel veel gepubliceerd.

Het totale effect van glyfosaatgebruik op de menselijke en dierlijke gezondheid

De schade die glyfosaat toebrengt aan ons ecosysteem als geheel bestaat uit een optelsom van verschillende individuele werkingen die elkaar op uiterst geraffineerde wijze versterken. Het geaccumuleerde effect wordt zichtbaar in onze gezondheid, zonder dat een leek het totaalbeeld nog kan herleiden naar glyfosaatgebruik in de landbouw! Een aantal individuele effecten lichten wij eruit:

• het maakt complexe verbindingen met calcium- en magnesium-zouten, die vooral in hard water veel voorkomen. Meer in het algemeen bindt glyfosaat zich sterk aan (positief geladen) metaalionen, dus ook aan zware metalen en sporenelementen. Deze complexe verbindingen vormen een zware belasting voor lever en nieren, omdat de lever ze niet kan afvangen en de nieren met de brokken blijven zitten;
  
• Voor de plant komen sporenelementen veel moeilijker beschikbaar. Zo vermindert ook de voedzaamheid van ons voedsel en ontstaan er onnodige gebreksziekten.
  
• regenwormen worden sterk benadeeld in hun functioneren en ook in hun voortplanting. De populatie krijgt dus een grote klap en heeft jaren nodig om zich te herstellen. De gevolgen zijn merkbaar in een vertraagde humusvorming, verslechterende bodemstructuur en verminderend watervasthoudend vermogen/infiltratiecapaciteit.
  
• Glyfosaat heeft een ontwrichtende invloed op bacterieel leven, zowel in de darmen als in de bodem. Daardoor krijgen ongunstige bacteriën (bv. Salmonella en Clostridium) en schimmels (zoals Fusarium) extra ruimte, terwijl gunstige bacteriën (zoals bv. melkzuurbacteriën van het type Lactobacillus) het onderspit delven. Dat komt omdat glyfosaat een serie enzymatische processen blokkeert (de Shikimaat-keten), waardoor de darmflora niet meer in staat is belangrijke aromatische eiwitten zoals tryptofaan, en lysine samen te stellen.
  
• Glyfosaat creëert stofwisselingsziekten, door een disbalans in de beschikbaarheid van verschillende elementen. Een gebrek aan opneembare sulfaten hindert bv. de vorming van eiwitten zoals cysteïne, methionine en glutathion. Dit creëert autisme, terwijl er in termen van chemische beschikbaarheid geen sulfaattekort aantoonbaar hoeft te zijn.

De klap op de vuurpijl: glyfosaat in combinatie met GMO-veevoer: een RR ramp

Als men nu ook nog weet welk een verwoestende werking de combinatie van glyfosaat en de vreemde eiwitten uit genetisch gemodificeerde gewassen heeft op het immuunsysteem en de ingewanden (chronisch botulisme!), dan kan men beginnen te vermoeden hoeveel schade aan het menselijk en dierlijk organisme op rekening van genetisch gemodificeerd veevoer kan worden geschreven. Het mag in eerste instantie goedkoper lijken, maar als je weet dat je koeien erdoor gaan omvallen, is het voeren van GMO-veevoer uit (Zuid-)Amerika dus niet zo slim*), en zeker niet goedkoper. Bovendien komen in de voedselketen waar het landbouwhuisdier op nummer twee en de mens op nummer één staat, de residuen van bestrijdingsmiddelen**) en toxines onvermijdelijk ook op ons eigen bordje terecht als we het niet zo nauw nemen met de herkomst van het veevoer.
*): De vraag of we onze koeien wel soja en mais moeten voeren, verdient een apart hoofdstuk.
**): Over antibiotica gaan we het een andere keer hebben, en over neonicotinoïden ook.

Lees verder over glyfosaat

Monika Krüger, diergeneeskundig hoogleraar van de Universität Leipzig en Don Huber, em-professor plantenziektekunde aan de Purdue University (Indiana VS), zijn experts op het gebied van glyfosaat, elk in hun eigen vakgebied. Zij gingen tijdens de themadag op de Annahoeve in Midwoud in op de gevaren die aan het middel, vooral in combinatie met zijn hulpstoffen zijn verbonden. Daarnaast presenteerde bollenteler John Huiberts zijn bloembollenbedrijf, waar hij kans ziet steeds minder bestrijdingsmiddelen te gebruiken terwijl zijn bollen het goed blijven doen!

De les van deze themadag was dan ook:

1. Gebruik geen glyfosaat (je zit er nog jaren aan vast) en
2. zeker niet in combinatie met voer of voeding waar genetisch gemodificeerde bestanddelen (vreemde eiwitten!!) in zitten, want het immuunsysteem slaat alarm en de ingewanden kunnen er niet tegen. Denk aan chronisch botulisme bij koeien en glutenallergie en coeliakie bij mensen.
   

Een videoverslag is in de maak.

De presentaties zullen aan de deelnemers ter beschikking worden gesteld.