Home - Gezondheid - Fast food

Gezondheid, stress en het Westers eetpatroon

De Westerse leefstijl lijdt naast stress ook nog aan een problematisch eetpatroon
Door een gebrek aan beweging gecombineerd met slechte eetgewoonten krijgt de Westerse mens vaak op dagbasis te veel eiwitten en vetten (calorieën!) binnen in relatie tot zijn energiebehoefte. De eiwitten blijven plakken in onze bloedvaten. De vetten hopen zich op in de cellen van vooral lever en spieren, de lever gaat weigeren toxinen af te breken, de insuline-receptoren in de celwanden reageren niet meer (=insuline-resistentie) en glucose kan de cel dus niet meer in. De glucosespiegel in het bloed vliegt dus omhoog, gevolgd door de insulinewaarden. Daardoor stijgt overal in het lichaam het ontstekingsniveau (inflammatie) van de cellen en wordt de energie-(ATP)-productie in de mitochondriën danig in de war gestuurd. Daar bovenop komt het stresshormoon cortisol dat de bloeddruk verhoogt en bijdraagt aan een verdere verhoging van de bloedsuikerspiegel en in het kielzog daarvan de productie van insuline en TSH (Thyroid Stimulating Hormone, dat de schildklier stimuleert).

Voor TSH worden referentiewaarden tussen 0,4 en 4,5 opgegeven, maar een optimale TSH ligt tussen 0,4 en 2. Echter voor een goed zicht op het functioneren van de schildklier is het beter de ECHTE schildklierhormonen (de vrije T3 en T4) en de thyroide antilichamen te meten. Symptomen van verlaagde schildklieractiviteit zijn gewischtstoename, verstopping, depressie, slapeloosheid, geheugenverlies, lage libido en meer. Bij overactiviteit (hyperthyroidie) zien we vermoeidheid, angsten, zweten, trillen, plotseling gewichtsverlies, snelle hartslag, geprikkeldheid, meer frequente stoelgang, en moelijk slapen.

Als de stress chronische trekjes krijgt stijgen onvermijdelijk ook de risico's op geheugenverlies door Alzheimer's, want teveel vetten maakt de insuline-receptors overal inactief, ook in de hersencellen. Dit terwijl de pancreas gewoon doorgaat met insuline aanmaken, zonder dat de glucose-spiegel zakt. Dit proces in de hersenen (Alzheimer's dus) kan men ook beschouwen als diabetes van het type 3. Een verder resultaat van de verhoogde glucose- en insulinespiegels is een overall toename van ontstekingen (inflammatie), waarop het lichaam reageert met de productie van reparatiestoffen ter bescherming van de ontstoken cellen, zoals cholesterol in de bloedvaten (hart- en vaatziekten) en ß-amyloid plaque in de hersenen (Alzheimer's!). Verwijdering van deze stoffen met medicijnen bestrijdt alleen de symptomen, maar lost de oorzaak van het probleem van de inflammatie niet op. Om de oorzaak aan te pakken moeten we zorgen dat glucose- en insulinespiegels weer binnen aanvaardbare grenzen komen te liggen en dat bereiken we niet door de cholesterolproductie lam te gaan leggen. Het betekent dat de insulineresistentie moet worden aangepakt. De insulinegevoeligheid van de cellen kan weer hersteld worden door minder eiwitten en minder vet (dat veel calorieën bevat!) te eten en vooral de fabrieksmatig geperste oliën vrijwel helemaal te laten staan. De laatste bevatten stoffen die zeer gevoelig zijn voor oxydatie (ROS, Reductive Oxygen Species) Daarentegen moet lichaamsbeweging juist worden uitgebreid, voor de verbranding van de opgespaarde calorieën. De beweging moet gecombineerd worden met een minimaal, maar VOLWAARDIG dieet waarin het eten van nutriënt-arm, calorierijk voedsel (fast food) wordt vermeden, omdat daarin geraffineerde koolhydraten, eiwitten en transvetten de boventoon voeren en organische micronutriënten ver te zoeken zijn. Daarover lezen we elders meer, m.b.t. anti-oxidanten, enzymen en vitaminen.

Industrialisatie bezorgt de Westerse mens dus veschillende gezondheidsrisico's
Los van de toegenomen stress, die de productie van het hormoon cortisol verhoogt, heeft de mens in de geïndustrialiseerde wereld ook te maken met een aantal belangrijke fysiologische problemen:

1. Calorierijk, bewerkt, nutriëntarm fabrieksvoedsel dat te veel en te vaak wordt gegeten verstoort de bloedsuiker- en insulinespiegels in het bloed evenzeer als cortisol (naast slaaptekort overigens, dat geheugenverlies veroorzaakt door verhoogde bloedsuikerniveaus gedurende de nacht). De eerste consequentie van te veel calorieën is de opslag van overtollige eiwitten en vetten, waardoor het aantal insulinereceptoren in de celwanden vermindert en de opname van glucose wordt bemoeilijkt. Daarna komen verhoogde bloedglucose-waarden en uitputting van de alvleesklier in beeld, door overproductie van insuline. Dit komt door resistentie, niet alleen tegen hormonen als insuline, maar ook tegen geslachtshormonen en cortisol. Het volgende stadium is pre-diabetes, gevolgd door diabetes Type 2. Dat is het moment dat de alvleesklier de productie niet meer redt en insuline spuiten noodzakelijk wordt om nog voldoende glucose de cellen in te krijgen.
   
2. Perforatie van de darmen vindt ondertussen plaats onder invloed van chemo- en bio-toxische stoffen, die zo voortijdig in het bloed terecht komen en via die route chronische ontstekingen veroorzaken en het immuunsysteem ontregelen.
   
3. De lever wordt, evenals de nieren in het verlengde daarvan, gigantisch zwaar belast door alle verdwaalde gifstoffen uit de darmen. Onder invloed van gifstoffen in de darmen kan de lever zijn reinigingsfunctie met CYP-enzymen nauwelijks meer uitvoeren, omdat veel van die enzymen zonder een evenwichtig samengesteld microbioom in de darmen niet meer gevormd kunnen worden.

Bij punt 1: fast food en insuline-resistentie als gevolg
Het industrieel geproduceerde voedsel onder Punt 1. wordt ook wel fast food genoemd. Het bevat door de gevolgde teelt- en verwerkingsmethoden te veel macro- en te weinig micro-nutriënten; die laatste zijn nodig voor een behoorlijke vertering. Vroeger bestond fast food niet eens en nu is dit type voedsel onbeperkt voorhanden in de Westerse wereld! Daaronder vallen alle voedselgewassen die met een beperkt aantal, royaal gegeven meststoffen (te) snel uit de grond zijn gestampt. Ze bulken van de calorieën maar kunnen niet goed verteerd worden. De reden is dat de noodzakelijke organische micronutriënten ontbreken omdat die

• al niet meer in fast food aanwezig zijn door verkeerde teeltmethoden en
  
• vaak ook niet meer door ons microbioom geproduceerd kunnen worden, omdat de darmen weinig aerobe darmbacteriën meer kunnen bevatten als er residuen van bestrijdingsmiddelen in het spel zijn.

Daarom is het zo belangrijk dat de caloriebehoefte niet wordt overschreden, want bij een teveel aan calorieën gaat het lichaam als eerste de (calorierijke) vetten opslaan in (adipose) vetcellen en slaat overtollige glucose op als glykogeen in de lever. Als de vetcellen vol zijn, worden vetten ook in gewone cellen opgeslagen, die daardoor ontoegankelijk worden voor glucose omdat ze niet meer kunnen reageren op de extra insuline, vanwege onwerkzaam geworden insuline-receptoren in de celwand. Hierdoor schiet de insulineproductie in de pancreas omhoog, maar de glucosewaarden in het bloed reageren niet meer. Dit is heel in het kort het probleem van de insuline-resistentie.

Het probleem van insuline-resistentie: gewone cellen kunnen geen glucose opnemen

Vanuit zijn evolutionair verleden is de mens niet gewend dag in dag uit hoogcalorisch voedsel te eten, zonder de natuurlijke hulpstoffen (zoals antioxidanten bv.) die nodig zijn om de verzuring door de afbraak van koolhydraten (suikers) eiwitten en vetten tegen te gaan en de vertering zonder complicaties te laten verlopen. Gecombineerd met een jachtig eetgedrag, zonder kauwen, is er al helemaal geen zicht meer op een behoorlijke vertering. Nogmaals: ons DNA is nauwelijks veranderd sinds het vertrek van de Neandertalers en heeft geen antwoord op de energierijke voedselstroom van vandaag. Kale calorieën ontregelen permanent de bloedsuikerspiegel en zetten de pancreas (alvleesklier) aan tot een hogere insulineproductie, om steeds opnieuw de overtollige suikers uit de circulatie te kunnen nemen en vetten op te slaan in de adipose vetcellen die daarvoor bedoeld zijn. Als deze vetcellen vol zijn wordt het vet echter ook opgeslagen op plaatsen waar het niet thuishoort, zoals de lever en de spieren. In gewone cellen veroorzaakt dat 'misplaatste vet' een toenemende resistentie, tegen insuline en een serie andere hormonen. Het slechte nieuws is dat de insulinespiegel dus wel verder omhoog schiet en het ontstekingsniveau (inflammatie) van de cellen doet toenemen, maar dat de bloedsuikergehaltes in het bloed niet noemenswaardig dalen. Een vicieuze cirkel. Die insulineresistentie duikt overal op in ons lichaam en zet onze celstructuren 'op slot', waardoor de productie van ATP (energie) in de mitochondriën en de ontgifting van de cel op losse schroeven komen te staan. Dit zet de deur open naar (pre)diabetes, atherosclerose, hart- en vaatziekten, neuro-degeneratieve aandoeningen en kanker.

Bij punt 2: lekkende darmen die het immuunsysteem op scherp zetten
De toxische stoffen onder punt 2. kunnen afkomstig zijn uit het milieu zoals mycotoxinen en glyfosaat, of van afbraakproducten uit de darmen zoals LPS (Lipoïde Polisacchariden), die ontstaan uit resten van anaerobe bacteriën. Die bevatten hoge gehaltes aan zware metalen, welke een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van (pre)diabetes. Ook te hoge glucose- of insulinespiegels zijn toxisch voor de darmbekleding.

Het 'lek raken' van onze darmen heeft ook vér strekkende gevolgen voor het immuunsysteem, dat voor het overgrote deel in de darmen zetelt. Als de darmbekleding ontstoken raakt kunnen er gaten gaan vallen tussen de cellen van de darmbekleding, onder invloed van het eiwit zonuline, dat wordt geactiveerd door o.a. glyfosaatresiduen in ons voedsel. De onverteerde stoffen die nu de darmwand kunnen passeren veroorzaken continue auto-immuunreacties van het immuunsysteem,

1. tegen het voedsel dat wij gewoon zijn te eten en zelfs
2. tegen eigen organen, zoals schildklier en pancreas (alvleesklier).

Een goed voorbeeld van punt 1. in dit verband is het optreden van een gluten-allergie, waarbij het immuunsysteem reageert op de aanwezigheid van het gluten-eiwit gliadine.

Bij punt 3: de overbelasting van de lever en nieren
De sluipende opslag van steeds meer overtollig vet brengt in de lever de ontwikkeling van NAFLD, de zg. Non Alcoholic Fatty Liver Disease op gang, voorbode van veel chronische ziekten. Voordat men iets merkt is de lever vaak al 60% in omvang toegenomen en navenant veel van zijn functionaliteit kwijt geraakt! Daardoor worden de nieren op hun beurt geconfronteerd met steeds meer onverwerkte gifstoffen die de lever niet meer aankan. De consequenties van de lekkende darmen voor de lever en nieren zijn dus:

• er moet een enorme hoeveelheid extra gifstoffen onschadelijk gemaakt worden,
  
• er is een verminderde beschikbaarheid van allerlei CYP-enzymen als gevolg van de afwezigheid van aromatische aminozuren welke ontstaat door residuen van glyfosaatcocktails die de aerobe bacteriën in de darmflora ernstig schaden
  
• er treedt door de opslag van vetten die niet in de lever thuishoren (zie boven), een toegenomen ongevoeligheid van de levercellen voor insuline op: insuline-resistentie. Het eindresultaat is diabetes Type 2, of Type 1 als de ß-cellen van de pancreas door auto-immuunreacties zo zijn beschadigd dat herstel niet meer mogelijk is. Type 1.5 treedt veel op bij ouderen waarbij het degeneratieproces van de alvleesklier al in volle gang is.
  

Het gevolg van dit alles kan zijn dat de lever er toch nog vrij onverwacht mee ophoudt.

Het goede nieuws is dat de chronische ziekten die door een verkeerd voedinspatroon zijn ontstaan, ook met een aangepast voedingspatroon kunnen worden genezen. Dat moet beginnen met gewichtsverlies door verwijdering van het overtollige vet uit de cellen die daarvoor niet zijn ingericht (vooral lever en spieren). Dat wordt bereikt door

• overtollige vetten te verbranden (lichaamsbeweging!),
• nooit meer calorieën te nemen dan de caloriebehoefte die behoort bij de levensstijl,
• eiwitten en vetten in het dieet terug te brengen tot max 15% van de caloriebehoefte en
• volwaardig voedsel te gebruiken, voor meer enzymen en een betere verteerbaarheid.

Zo kunnen obesitas en de insuline-resistentie van de cellen worden teruggedraaid, kunnen insuline- en glucosespiegels in het bloed genormaliseerd worden, kan de inflammatie van de cellen worden uitgeschakeld en worden per direct de risico's op diabetes en hart- en vaatziekten aanzienlijk verminderd.

Tegelijkertijd moeten ook de ontregelende milieu- en stressfactoren worden aangepakt, met een andere leefstijl, te beginnen met een ontgiftingsproces dat synchroon moet lopen met het gewichtsverlies. Dit om de perforatie van de darmen ongedaan te maken, het immuunsysteem tot rust te brengen en de homeostase (het evenwicht in de werking van sympathisch en parasympathisch zenuwstelsel) weer te herstellen. Pas dan kan het nieuwe voedingspatroon een effectief verschil maken: het maakt gebruik van volwaardig, onbewerkt voedsel met een lage glykemische index, die door ons DNA wordt (h)erkend. De lever reinigt nu weer de cellen die propvol met vetten en gifstoffen zaten, zet de mitochondriën weer aan het werk om energie aan te maken (ATP) en schakelt zoveel van de gifstoffen uit waarmee wij in onze darmen worden geconfronteerd.