Het bodemleven speelt een sleutelrol in de organische koolstofkringloop

Het bodemleven legt maximaal koolstof uit CO₂ vast in bodembiologische processen.
Het zet stikstofgas (N₂) en mineralen om in plantvriendelijke organische verbindingen,
en bouwt spoorelementen in als cofactor in enzymen, nodig voor de eiwitvorming.
Het creëert zo optimale C/N-verhoudingen voor maximale productie van nuttige eiwitten
en belast dus andere milieucompartimenten nauwelijks met niet-eiwitgebonden N (NPN).
Het bodemleven verleent de bodem zijn zelfherstellend (regeneratief) vermogen, door
de bodem-pH bij te sturen, naar de zuurgraad die het beste past bij eigen functioneren;
daardoor kunnen bv. Mycorrhizale schimmels sterk gebonden fosfaten beter mobiliseren.

Het zuurstofminnend bodemleven voedt niet alleen de planten, maar onderhoudt ook het klei/humuscomplex, waardoor humusgehalte en bodemstructuur op peil blijven en de continuïteit in nutriëntenvoorziening en waterberging wordt geborgd. Op die manier fungeert het bodemleven dus als hulpmotor + versnellingsbak voor de organische koolstofkringloop, die primair wordt aangedreven door de fotosynthese in de plant. In dat licht vormen petrochemische bestrijdingsmiddelen een grote bedreiging voor deze organische vorm van kringlooplandbouw. Het punt is dat planten slechts kortstondig door bestrijdingsmiddelen worden getroffen, maar dat bodem en omgeving daar langdurig onder lijden. Als het aeroob bodemleven geen koolstof meer kan vastleggen voor het onderhoud van het klei/humuscomplex raken zowel bodemvruchtbaarheid als structuur op termijn in verval. Dat illustreren de ontwikkelingen in de na-oorlogse industriële landbouw, die terecht kwam in een neerwaartse spiraal met steeds meer kunstmest, bodemverdichting, steeds zwaardere landbouwmachines en steeds meer bestrijdingsmiddelen om de gewassen overeind te houden.

Glyfosaat
Gemak dient de mens, het klinkt wel leuk, maar glyfosaatgebruik brengt ernstige schade toe aan de bodem: onze belangrijkste productiefactor! Het frustreert allerlei bodemsysteem-functies door het bodemleven langdurig onderuit te halen. Uiteindelijk laten glyfosaatcocktails een verslempte, verschraalde bodem achter, zonder de structuur die essentieel is om zichzelf te kunnen herstellen (regenereren). Het Weidevogel-rapport van WECF/Buijs/Tennekes maakt pijnlijk duidelijk hoe lang het bodemleven (ook op bio-bedrijven) nog problemen zal ondervinden van (eerder) gegeven bestrijdingsmiddelen. Die blijken uitermate goed te worden geadsorbeerd door de fijnste bodemdeeltjes, waarop zich het grootste deel van de CEC, de adsorptiecapaciteit van een bodem bevindt. De CEC (Cation Exchange Complex = het kationen-uitwisselingscomplex) is onderdeel van het klei/humuscomplex. Bestrijdingsmiddelen kunnen zelfs na lange tijd weer loskomen van de CEC, bv. als er concurrerende meststoffen op de bodem worden gebracht. Bij glyfosaat zijn het vooral de fosfaten die zorgen dat glyfosaat weer vrijkomt en opnieuw de kans krijgt zijn verwoestende werking op het bodemleven uit te oefenen. Wanneer door afstervend bodemleven het structuurbederf zover is voortgeschreden dat de samenhang tussen de bodemdeeltjes gaat verminderen, valt het klei/humuscomplex uit elkaar en spoelen de fijnste bodemdeeltjes weg. Daardoor beginnen water- en winderosie vat te krijgen op het bodemprofiel, waarmee een sluipend proces van bodemverarming op gang is gekomen dat alleen met grote inspanning is terug te draaien.