Home - Agenda en Nieuws

NVLV-themadag Kringlooplandbouw en de overheid

NVLV organiseert i.s.m. Boerenverstand op 25 mei 2018 de themadag

Kringlooplandbouw en de overheid

Kringlooplandbouw raakt vele beleidsthema’s op verschillende overheidsniveaus. Denk aan bodem, waterkwaliteit, klimaat, natuur en biodiversiteit, maar ook aan een sterkere plattelandseconomie.

Kringlooplandbouw streeft naar een circulaire i.p.v. een lineaire voedselproductie, rendeert beter voor de producent door minder verliezen naar andere milieucompartimenten en bespaart de maatschappij als geheel veel kosten die voortvloeien uit milieubelastende landbouwmethoden.

Deze themadag verschaft u een kijkje achter de schermen van een zich snel ontwikkelende kringlooplandbouw. Wat is de stand van zaken in onderzoek en praktijk? U ontmoet innovatieve kringloopboeren en ziet tevens hoe u met kringlooplandbouw uw bodem- en voedselbeleid kunt ondersteunen. De themadag vind plaats in het kader van het European Innovation Platform (EIP Drenthe en Utrecht). We kijken daarom ook naar het verbinden van (Europese) netwerken en nodigen bij deze vooral de beleidsmakers, beslissers en bestuurders in de melkveehouderij uit.

In de Schaapskooi te Lunteren begint de themadag om 9.30 uur, met inloop en koffie. We starten om 10.00 uur met de korte versie van de onlangs verschenen documentaire Winst met Kringlooplandbouw van Huib Schoonhoven en Karen Kuiper. De lunch is (uiteraard) biologisch.

Kringloopboeren bieden oplossingen voor maatschappelijke problemen die vragen om aanpassingen in het huidige landbouwproductieproces, zoals meer circulariteit en dus een verminderde afhankelijkheid van externe bronnen, waaronder soja en fossiele koolstof.

Kringlooplandbouw levert echter ook oplossingen voor herstel en behoud van de natuurlijke bodemvruchtbaarheid en -structuur, het behalen van klimaatdoelen en het realiseren van meer biodiversiteit. Het gecombineerd effect daarvan zal ons in staat stellen weer met natuurlijke middelen en in samenwerking met het bodemleven volwaardig voedsel te produceren. Kringlooplandbouw komt dus uiteindelijk ten goede aan onze gezondheid, geeft ons regionale voedselautonomie en tegelijkertijd de mogelijkheid de bodem in een betere conditie over te dragen aan volgende generaties.

Welke knelpunten zijn er op dit moment nog rondom kringlooplandbouw? Wat staat opschaling eigenlijk in de weg? En welke prikkel(s) of kennis ontbreekt er die meer boeren kan bewegen een echte kringloopboer te worden? Vanuit het beleid kijken we naar de elementen N (stikstof, in ammoniak en nitraat), P (fosfor, in fosfaat) en tegenwoordig steeds meer naar C (koolstof, de basis van alle organische verbindingen, de bouwsteen van het leven en een klimaatfactor van betekenis). Echter ook benutting van de (zeer essentiële) spoorelementen is een discussie waard, omdat het aan de opneembaarheid ervan maar al te vaak ontbreekt, onder invloed van een noodlijdend bodemleven dat niet meer in staat blijkt de spoorelementen aan koolstofketens te koppelen.

Het spreekt voor zich dat het streven naar een zo hoog mogelijke voedselkwaliteit, cq. een hoge nutriëntendichtheid in het gewas, gelijk op moet gaan met interventies die het behoud van onze belangrijkste landbouwproductiefactor veilig kunnen stellen: dat is de bodem, met alles erop en erin. Dergelijke ingrepen dienen dus ook met voorrang in concreet beleid te worden meegewogen, want de tijd dringt.
Strookt het vigerende beleid wel met deze ambitie? Hoe kunnen we hierin verder komen?

	Het programma ziet er als volgt uit:
9.30	Registratie en koffie
9.55	Opening door de dagvoorzitter, prof. Jan Willem Erisman, hoogleraar Integrale stikstofstudies aan de VU en directeur van het Louis Bolk Instituut.
10.00	Vertoning docu Winst met Kringlooplandbouw van Schoonhoven Producties
10.30	Analyse van knelpunten en kansen voor kringlooplandbouw: Frank Verhoeven, adviesbureau Boerenverstand
11.00	Stikstof over the top: mw. Geesje Rotgers, hoofdredacteur V-Focus
11.30	Mobilisatie van fosfaten: prof. Thom Kuyper, hoogleraar bodemkwaliteit aan Wageningen University & Research
12.00	Discussie en vragenronde m.b.t. het ochtendprogramma
	~
12.30	Bio-lunch met soep, broodjes en rauwe melk van bio-boer Cor den Hartog
	~
13.30	Verdieping koolstof, de spil waar het allemaal om draait: Toon Jansen, zelfstandig landbouwadviseur in Noord-Brabant. Terwijl koolstof (C) de basis van alle leven vormt, heeft de bodem onder invloed van gangbare landbouwmethodieken organische koolstoftekorten opgelopen. Kringlooplandbouw draagt daar oplossingen voor aan.
14.00	Verdieping spoorelementen: Pius Floris, directeur Plant Health Cure, Oisterwijk Kringlooplandbouw is meer dan N, P en C. Hoe zit het met de spoorelementen? Die zijn co-factor bij enzymvorming, maar (te) vaak minimaal beschikbaar in de bodem. Moeten we dan voor elk spoorelementje frequente bladbespuitingen gaan arrangeren? Kringlooplandbouw pakt het probleem aan bij de haarwortel(s) en stimuleert de samenwerking met het bodemleven, voor meer secundaire metabolieten (~enzymen).
14.30	Casus Brabant: Fam. Van Winden, Bloemplaathoeve, Almkerk. Boer Christian van Winden beschrijft de knelpunten waar hij tegenaan loopt op zijn bedrijf.
15.00	Gezamenlijk formuleren van een actie-agenda Kringlooplandbouw met de deelnemers, richting Nederlandse overheden en richting Brussel. Een kringloopboer profileert zich graag als “beter dan biologisch”, maar de bewijsvoering daaronder is nog lastig. Moeten de kringloopboeren zichzelf (onafhankelijk) laten certificeren om zich beter te onderscheiden van reguliere landbouw? Zich nadrukkelijker profileren naast een EKO keurmerk (dat ook maar beperkt een duurzaam bodembeheer en kringlooplandbouw borgt)? We gaan hierover graag met u in discussie.
16.00	Conclusie en afsluiting door de dagvoorzitter, prof. dr. ing. J.W. Erisman, LBI/VU.
16.05	Drankjes en voortzetting van de discussies
17.00	Sluiting

Biojournaal.nl 2 mei 2018: Omschakeling was lange weg, maar de moeite waard
Volkskrant 4 mei 2018: Boeren zien noodzaak tot verandering in
Brabants Dagblad 5 mei 2018: Boeren nieuwe stijl